ALS Hastalığı Nedir ve Tedavisi
Amyotropik Lateral Skleroz (ALS) üst ve alt motor nöronların dejeneratif ve progresif hastalığıdır.
ALSye Sebep Olan Nedenler Nelerdir?
Yaklaşık %8-10 hastada genellikle otozomal dominant paternde, hastaların %90’ında ise sporadik seyretmektedir.
ALS Tanısı Nasıl Konur?
Tanı genellikle karakteristik klinik tablonun fark edilmesine dayalı olarak konmaktadır. Tanıda en faydalı test EMG’dir. EMG geniş dağılımlı denervasyon ve reinervasyon ( fasikülasyon ve polifazik, yüksek amplitüdlü kas potansiyelleri) gösterir. Kas biyopsisinde nörolojik atrofi vardır. Serum Kreatin Kinaz hafif yükselmiş olabilir; ancak diğer testler genellikle normaldir.
ALS Kimlerde Görülür?
Hastalık erişkinlik dönemin çoğuna yayılmış olmakla birlikte genelde 5. dekanın ortalarında başlar, solunum sıkıntısı yaşayan bu hastalar genellikle 3 5 yıl içerisinde ölür.
ALS’de Ev İçinde Bakımın Önemi Var Mıdır?
ALS fiziksel aktiviteleri sınırlayan semptomlara yol açtığından evde bakım hasta açısından büyük önem taşımaktadır. Bu anlamda hastanın kültürel çevresi de aynı bağlamda önemlidir. Hastaların beslenme sıkıntısı, solunum sıkıntısı, temizlik ve kişisel bakımını giderememe sıkıntısı ile birlikte sosyal ve kültürel etkileşimde bozulma yaşamalarından dolayı desteğe ihtiyaçları vardır. Bu sorunlarla muhatap olan hastalar devamında depresyona da yakalanmaktadır. Avrupa ülkelerinde hastalığın seyri anlatılıp destek olunmaktadır. Türkiye’de ise yeterli farkındalık oluşamadığı için mi bilinmez ALS hastalarına beklenen destek verilememektedir.
Durum böyle iken önerilebilecek yaklaşımlar ise; hastalarla iletişimin kesilmemesi ruhsal bağın kopmaması açısından faydalı olacaktır. Hastaya moral verecek aktiviteler de destek olacaktır. Ayrıca hastanın solunum sıkıntısı yaşamaması için, kuru çerez gibi boğazı zorlayacak besinlerden de uzak durulmalıdır. Hastaya çok sıcak veya çok soğuk yorgun düşüreceği için ortam sıcaklığına da dikkat edilmelidir. Hastanın yeterli sıvı alması sağlanmalıdır. Sonuç olarak hastamızı kaybettiklerine üzülmek yerine bulunduğu anın tadını çıkarmayı aşılamalıyız…
